top of page
Writer's pictureGM for FILOSOFI

Κτίσματα και κατοικίες στην Ανδρο

Δεν μπορώ να καταλήξω ακόμα εάν η Άνδρος γέννησε την αρχοντιά ή η αρχοντιά την Άνδρο αλλά αυτό που διαπίστωσα στο 2ο και πιο εκτενές ταξίδι μου στο απέραντο αυτό νησί είναι ότι εκτός από τα αρχοντικά και τη χώρα υπάρχει ένας τεράστιος άλλος πλούτος που μπορεί να ανακαλύψει ο επισκέπτης.


Το νησί έχει να επιδείξει μέσα στη μακραίωνη ιστορία του και άλλες πλευρές πιο μακρινές και απομονωμένες ενίοτε πιο φτωχικές και ταλαιπωρημένες ή πιο εύφορες και προκομένες. Μέσα από αυτές τις διαφορετικές πλευρές αναδύονται ποικίλα είδη κτισμάτων και κατοικιών που ανάλογα με το μέρος του νησιού και τις συνθήκες ζωής έχουν να επιδείξουν άλλες αρετές και να καλύψουν διαφορετικές ανάγκες. Δείτε παρακάτω μερικές από αυτές, πάρετε ιδέες αλλά και γνώσεις για το τι μπορεί να ''σκαρφιστεί ο άνθρωπος για να επιβιώσει αλλά και να ομορφύνει τις συνθήκες διαβίωσης του.


Περιδιαβαίνοντας τις ορεινές περιοχές δεν γίνεται να μην σταθείς στο τοπίο και τις ιδιόμορφες πέτρες που ξεπροβάλουν μέσα από τους βραχώδεις όγκους. Αυτές οι επίπεδες μεγάλες πλάκες είναι και το βασικό δομικό υλικό των κτισμάτων, των γεφυριών και των φραχτών, είναι η πέτρα τύπου σχιστόλιθος που ομοιάζουν με τις πλάκες Καρύστου.


Φράχτες/ξερολιθιές

Στην Άνδρο παρατήρησα ότι στους φράχτες, που στην εξοχή ονομάζονται ξερολιθιές, εκτός από την οριζόντια τοποθέτηση της πλακέ πέτρας υπάρχουν και μεγάλες πλάκες κάθετα τοποθετημένες.


Ρώτησα και έμαθα ότι οι οριζόντιες ονομάζονται 'παραβολές' και οι κάθετες 'στίματα' και αυτό συνηθίζεται για 3 λόγους: μία κάθετη πλάκα εξοικονομεί πολλές οριζόντιες, επίσης κρατάει την κόντρα στις οριζόντιες που λόγω επικλινούς εδάφους μπορούν να καταρρεύσουν και τέλος γυαλίζει όταν πέφτει το φως επάνω της και δημιουργεί ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα, στολίζει δηλαδή ένα απλό σε άλλη περίπτωση φράχτη και ''τον μεταρέπει σε αριστουργηματικό έργο τέχνης.''


Οι φράχτες αυτοί μπορούν να φτάσουν και στο μπόι ενός ανθρώπου και χτίζονται με μεγάλο πάχος από κοινού από τους ιδιοκτήτες κτημάτων οριοθετώντας σύνορα και δρόμους. (πηγή: περιηγητής και συγγραφέας Παναγιώτης Αναστασόπουλος, βιβλίο: ΚΟΡΘΙ, ο θησαυρός της Άνδρου, εκδόσεις art2face)


Γεφύρια

Photo by: Ioannis Asproyannis


Με το ίδιο υλικό και τη λογική πάντα της οριζόντιας τοποθέτησης χτίζονται και τα γεφύρια. Εδώ η μεγάλες πλάκες βοηθούν πολύ στο χτίσιμο και τη σταθερότητα της καμάρας.


Το παραπάνω γεφύρι, το Γεφυράκι της Μικράς Αγγλίας, έγινε γνωστό τα τελευταία χρόνια λόγω και της ομώνυμης ταινίας του Παντελή Βούλγαρη. Όποιος έχει δει την ταινία “Μικρά Αγγλία” σίγουρα θα θυμάται την σκηνή του φιλιού στο γεφυράκι στο Πισκοπειό. (πηγή: andros-guide.gr)


Συναντήσεις με κρυφούς πόθους και φανερές έλξεις, αντιφάσεις συναισθημάτων, μια γουλιά νερό από το ψνάρι, μια ανάσα, μια σταγόνα τσίπουρο, ένας κόσμος μοναχικών αδιεξόδων..''

''Οι σκηνές που γύρισε εδώ ο Παντελής Βούλγαρης για την ταινία ανανέωσαν το ενδιαφέρον των επισκεπτών και του έδωσαν το όνομα ''Γεφύρι της Αγάπης''.

(πηγή:Kόρθι, Ο θησαυρός της Άνδρου, Παναγιώτης Αναστασόπουλος.


Σύμπλεγμα κατοικιών/μικρό χωριό


Ένας τρόπος συμβίωσης και επιβίωσης είναι σπίτια χτισμένα πολύ κοντά και πολύ στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους με σκοπό την αλληλοβοήθεια και την κοινή χρήση κάποιων χώρων όπως του φούρνου, της αποθήκης, του στάβλου, του πατητηριού κλπ.



Eδώ βλέπουμε πάλι τις μεγάλες πλάκες να χρησιμεύουν για την κατασκευή δεξαμενών, σαν διαχωριστικά χώρων και φράχτες.

Παρόλο που αυτά τα χωριά βρίσκονται σε γεωργικές περιοχές και απέχουν από τη χλιδή της χώρας έχουν να επιδείξουν πλούσιο εσωτερικό και καλαίσθητο διάκοσμο με περίτεχνα ταβάνια , έπιπλα, τζάκια και διακοσμητικά αντικείμενα.


Περιστεριώνες


Οι Περιστεριώνες είναι πέτρινα κτίσματα που συναντάμε στις Κυκλάδες και πιο συστηματικά στην Τήνο και στην Άνδρο. Είναι επινόηση των Λατίνων και προορίζονταν για εκτροφή περιστεριών με σκοπό την πώληση του κρέατος αλλά και των περιτομάτων.


Με το πέρασμα των αιώνων τα κτίσματα αυτά απέκτησαν πιο περίτεχνη και πλούσια διακόσμηση που αποτελεί σήμερα έμπνευση για ζωγράφους και κάθε είδους καλλιτέχνες και φωτογράφους.




Αιμασιές

Αιμασιά ή αμασιά ή μασιά και αντιστοίχως αιμασά: επίτευγμα ειδικής τεχνικής που απαντάται στην Άνδρο σε όλες αυτές τις λεκτικές εκδοχές. Καταγράφεται και στην Τήνο αλλά και στην Σκιάθο αφού επανειλημμένα την αναφέρει o Παπαδιαμάντης.*** Είναι όντως περίεργο ότι η λέξη δεν υπάρχει στην ηπειρωτική Ελλάδα.

(πηγή: ΑΝΔΡΟΣ-Historia


Οι αναβαθμίδες αυτές κατασκευάζονται με τη βοήθεια της πέτρας και του χώματος και είναι ανθρώπινα επιτεύγματα που ουσιαστικά δείχνουν την ανάγκη των κατοίκων των νησιώτικων αγροτικών περιοχών να αυξήσουν τις επίπεδες καλλιεργητικές εκτάσεις. Υπάρχουν ολόκληρα χωριά που είναι χτισμένα επάνω σε αιμασιές όπως το χωριό Κοχύλου.


37 views0 comments

Yorumlar


bottom of page